Futsal to odmiana piłki nożnej. Zasady gry w halową piłkę nożną różnią się jednak od klasycznej piłki nożnej. Dowiedz się więcej na ten temat!

Jakie są najważniejsze zasady gry w futsal?

Piłka nożna niejedno ma oblicze. Kojarzy się przeważnie z meczami rozgrywanymi na boiskach pokrytych trawą lub sztuczną nawierzchnią. Tymczasem sporym zainteresowaniem cieszy się również halowa piłka nożna zwana potocznie halówką. W Polsce – podobnie jak i w wielu innych krajach – jest to dyscyplina uprawiana na poziomie zarówno profesjonalnym, jak i amatorskim. Jakie zasady w niej obowiązują? Czym wyróżnia się piłka halowa?

Historia futsalu w pigułce - kiedy narodziła się halówka?

Ojczyznę futsalu stanowi Ameryka Południowa. Jest to niespełna 100-letnia dyscyplina. Pierwszy mecz rozegrany został w 1930 r. w stolicy Urugwaju, w Montevideo i miał charakter pokazowy. Początkowo była to dziedzina sportu adresowana do młodych zawodników – czyli do dzieci i młodzieży. Rozmiary pola gry były dostosowane właśnie do ich możliwości. Mniej więcej w tym samym czasie w Sao Paulo w Brazylii zaczęto uprawiać niezwykle podobną odmianę gry w piłkę. Jej popularność rosła w bardzo szybkim tempie, głównie w Brazylii.

Brazylijskiej Konfederacji Sportu zawdzięczamy, że jako pierwsza na świecie tego typu organizacja spisała przepisy futsalu. Rok 1971 r. przyniósł powstanie Międzynarodowej Federacji Futsalu. Kilkanaście lat później – w 1988 r. – halowa piłka nożna została wpisana do kompetencji FIFA. Pierwsze Mistrzostwa Świata w Halowej Piłce Nożnej, które zorganizowała FIFA, odbyły się w 1989 r. Od 1996 r. impreza ta jest rozgrywana pod nazwą Mistrzostwa Świata w Futsalu FIFA.

W 2002 r. Panamerykańska Konfederacja Futsalu powołała do życia Światowy Związek Futsalu, który funkcjonuje niezależnie od FIFA. Jeśli natomiast chodzi o nasze rodzime podwórko, to rozgrywki halówki organizowane są pod skrzydłami PZPN. Od 1992 r. mamy narodową reprezentację Polski w futsalu, a w sezonie 2007/2008 po raz pierwszy miały u nas miejsce ligowe rozgrywki kobiet w omawianej dyscyplinie.

Futsal a piłka nożna - czym się różnią?

Futsal oraz tradycyjna piłka nożna są podobne pod bardzo wieloma względami, niemniej można też wskazać parę istotnych różnic pomiędzy nimi. Przede wszystkim mecze rozgrywane są w innych warunkach i na innych nawierzchniach. Z racji na to, że w futsal gra się w halach sportowych, dynamika gry jest nieco inna, aczkolwiek nie jest to równoznaczne z tym, że dyscyplina traci na widowiskowości.

Boisko do futsalu, bramki i piłki do gry na hali są mniejsze niż ma to miejsce w przypadku piłki nożnej uprawianej na świeżym powietrzu. Nieco odmienne są także przepisy gry. Odnoszą się one m.in. do liczby zawodników w drużynie oraz możliwości dokonywania zmian przez trenera podczas meczu – będzie o tym mowa w dalszej części artykułu.

Jak wygląda boisko do futsalu?

Do gry w piłkę nożną halową służy odpowiednio przygotowane boisko. Nie ma ono jednak precyzyjnie określonych rozmiarów. Co do zasady, długość linii bocznej musi być większa niż linii bramkowej – minimalnie to 25 m, a maksymalnie - 42 m. Natomiast szerokość minimalna wynosi 15 m, a maksymalna 25 m. Na zawodach międzynarodowych mecze przeprowadzane są na boiskach o następujących wymiarach: długość minimalna to 38 m, a maksymalna 42 m, z kolei szerokość minimalna to 18 m, a maksymalna 22 m. Dwie dłuższe linie graniczne określane są mianem bocznych, a dwie krótsze nazywane są bramkowymi. Szerokość wszystkich linii wynosi 8 cm.

Z punktu środkowego wyznaczony zostaje okrąg o promieniu 3 m. Pole karne odznacza się dość nietypowym kształtem. Od zewnętrznej krawędzi słupków bramki zakreślane są łuki o promieniu 6 m. Łączą się one z jednej strony z linią bramkową, a z drugiej z linią równoległą do linii bramkowej.

Pierwszy punkt karny wyznaczany jest w odległości 6 m od środka linii bramkowej, a drugi -10 metrów od środka linii bramkowej w równej odległości od obu słupków. Długość stref zmian wynosi co najmniej 5 metrów. Bramki mogą być przenośne, niemniej dopóki piłka jest w grze i sędzia nie obwieścił gwizdkiem końca spotkania, muszą być pewnie zakotwiczone w polu gry.

Mecz futsalu - zasady gry, które należy znać

Mecz halówki składa się z dwóch części po 20 minut. Czas gry zostaje jednak przedłużony, jeżeli w rachubę wchodzi wykonanie rzutu karnego przez którąś z drużyn. Ponadto jest przedłużony o tyle, ile trwały przerwy w grze. O minutowy czas dla drużyny w każdej połowie meczu może poprosić też trener – przerwa niewykorzystana w pierwszej połowie nie przechodzi na drugą.

Przerwa pomiędzy połowami nie może być dłuższa niż kwadrans. Każda drużyna składa się z pięciu zawodników, z których jeden to bramkarz. W praktyce oznacza to tyle, że jeden team gra przeciwko 4 zawodnikom zespołu rywali, ponieważ bramkarz jest niebiorącym udziału w rozgrywkach toczących się w polu. Maksymalna liczba zawodników rezerwowych wynosi 9. W czasie meczu trenerowi przysługuje prawo dokonywania nieograniczonej liczby zmian, niemniej każda musi zostać zgłoszona sędziemu.

Zawodnik, który na mocy decyzji sędziego został wykluczony z gry, nie może ani do niej wrócić, ani zasiąść na ławce rezerwowych. Gracz rezerwowy może wejść na boisko dopiero wtedy, kiedy miną 2 minuty od wykluczenia piłkarza danej drużyny. Bywają zatem sytuacje, kiedy np. 3 zawodników gra przeciwko 4 i pada bramka – wówczas skład drużyny uzupełnia się tylko o 1 piłkarza.

Jeśli natomiast obie drużyny mają po 4 zawodników – włącznie z bramkarzem – i pada gol, skład żadnej nie zostaje uzupełniony. Warto zapamiętać również, że piłka poza grą jest wtedy, kiedy całym obwodem przekroczy linię bramkową lub boczną (zarówno na podłożu, jak i w powietrzu), uderzy w sufit lub gdy sędzia przerwał rozgrywkę.

Futsal - zasady rzutów wolnych i karnych

Podobnie jak w klasycznej piłce nożnej, tak i w futsalu zawodnicy wykonują rzuty karne i rzuty wolne. W pierwszej kolejności trzeba tutaj wspomnieć o faulach akumulowanych. Otóż pięć pierwszych przekroczeń przepisów drużyny w każdej połowie meczu skutkuje przyznaniem przez sędziego przeciwnej drużynie rzutu wolnego.

Karą za każdy kolejny faul jest przedłużony rzut karny – zawodnik wykonuje go z odległości 10 metrów. Pomiędzy nim a bramkarzem nie może znajdować się żaden inny gracz. Przy pierwszych pięciu faulach akumulowanych gracze drużyny przeciwnej mają prawo ustawić mur obronny, przy czym muszą oni znajdować się w odległości co najmniej 5 m od piłki.

Gol może zostać zdobyty także bezpośrednio z rzutu wolnego. Lista wykroczeń, za które sędzia ma prawo ukarać gracza, jest bardzo długa. Znajdują się na niej m.in. używanie wyzwisk, popychanie przeciwnika, podstawianie rywalowi nogi lub przytrzymywanie go barkiem, opluwanie przeciwnika i nie tylko.

Futbol halowy - jaki strój?

Strój zawodnika futsalu składa się z koszulki i spodenek – podobnie jak w klasycznej piłce nożnej. Nie może on krępować ruchów. Powinien zapewniać komfort i wygodę oraz odprowadzać wilgoć. Jeżeli natomiast chodzi o obuwie, to potrzebne są buty sportowe nazywane halówkami. Na trawiastych i sztucznych nawierzchniach gra się w korkach – parkiet wymaga innego obuwia. Musi być ono idealnie dopasowane pod kątem rozmiaru. Zawodnicy często też zakładają specjalne ochraniacze na łydki, na które naciągają getry.